Şiir ve İnşâ: Kelimenin Kalbi, Düşüncenin Mimarlığı Bazı konular vardır, yüzlerce yıl öncesinden bugünlere yankılanır. “Şiir ve inşâ” da onlardan biridir. Bu tartışma sadece bir edebiyat meselesi değil, düşüncenin, estetiğin, hatta bir milletin kendini ifade etme biçiminin kalbine dokunan bir mesele. Gelin, birlikte hem geçmişin kelimeleri arasında dolaşalım hem de bugünün aynasında bu tartışmanın yankılarını duyalım. Bir Zamanlar: Şiir mi Esas, İnşâ mı? Edebiyat tarihimizin köşe taşlarından biri olan Ziya Paşa’nın “Şiir ve İnşâ” makalesi (1868), sadece bir yazı değil, adeta bir manifesto gibiydi. O dönemde edebiyat ikiye ayrılmıştı: “inşâ” yani süslü, ağdalı nesir diliyle yazılan eserler ve “şiir” yani…
8 YorumEnerji Dolu Fikirler Yazılar
Sisterna Ne Demek Biyoloji? Hücrelerin Sessiz Ama Hayati Odacıklarına Küresel ve Yerel Bir Bakış Sisterna, hücre içinde özellikle endoplazmik retikulum ve Golgi aygıtında bulunan, yassı ve zarla çevrili bölmelere verilen isimdir. Bu bölmeler, hücresel maddelerin taşınması, işlenmesi ve paketlenmesi gibi yaşamsal görevleri üstlenir. Bazı kavramlar vardır ki sadece bilimsel terim olmaktan öteye geçer; onları anlamak için hem mikroskobun altına bakmak hem de insan kültürünün geniş penceresinden görmek gerekir. “Sisterna” da tam olarak böyle bir kelime. İlk bakışta kuru ve teknik gibi gelebilir ama aslında içinde hücrenin düzenini, evrenin organizasyon mantığını ve kültürlerin bilgiyi nasıl yorumladığını barındırır. Bu yazıda, hem laboratuvarın…
8 YorumHaberi Sunan Kişiye Ne Denir? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir Analiz Giriş: Güç İlişkileri ve Toplumsal Düzen Siyaset bilimi, toplumsal yapıları, güç ilişkilerini ve insanların bu ilişkilerdeki yerini anlamaya çalışan bir disiplindir. Her toplumda, belirli bir düzeyde güç dinamikleri vardır ve bu güçler, toplumsal düzeni şekillendirir. Peki, haberin sunulduğu mecra ve sunan kişiler bu güç dinamiklerini nasıl etkiler? İktidar, kurumlar, ideoloji ve vatandaşlık kavramları, haberi sunan kişilerin rolünü doğrudan etkiler. Bugün, haberin sunulma biçimi ve biçimlendiricileri, toplumsal yapının işleyişinde önemli bir yer tutuyor. Erkeklerin genellikle stratejik ve güç odaklı, kadınların ise demokratik katılım ve toplumsal etkileşim odaklı bakış açıları, bu süreçte…
8 YorumGüvence Hesabı kapsamına giren sigortalar nelerdir? Tarihsel arka plan, güncel kapsam ve tartışmalar Güvence Hesabı, zorunlu sigorta sisteminin “son emniyet supabı”dır: Zorunlu poliçelerin bulunmadığı, aracın tespit edilemediği ya da sigorta şirketinin iflas ettiği hallerde, yalnızca bedensel zararlar (ölüm ve cismani zarar/sakatlık) için devreye girer. Bu yapı, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 2007’de yürürlüğe giren 14. maddesi ile kurumsallaşmış, kapsam ve işleyişi yönetmeliklerle detaylandırılmıştır. Böylece mağdurlar, kusurlu tarafın sigortasızlığı nedeniyle tazminatsız kalmaktan korunur; ödemeler ise kazanın tarihinde geçerli zorunlu sigorta teminat limitleriyle sınırlıdır. :contentReference[oaicite:0]{index=0} Tarihsel arka plan: Trafik Garanti Hesabı’ndan Güvence Hesabı’na Türkiye’de zorunlu sigortaların yaygınlaşmasıyla birlikte, sigorta korumasının boşluklarında mağdurları destekleyecek…
8 YorumGüroymak Nasıl Bir Yer? Tarihin Derinliklerinden Günümüze Uzanan Bir Yolculuk Bir tarihçi olarak, her toprak parçasının geçmişinde yankılanan hikâyeleri duymaya çalışırım. Güroymak, işte o yerlerden biridir; sanki her taşında, her suyunda geçmişin izleri gizlidir. Doğu Anadolu’nun kadim coğrafyasına kök salmış bu ilçe, yalnızca Bitlis’in bir parçası değil, aynı zamanda Anadolu’nun çok katmanlı tarihinin canlı bir aynasıdır. Tarihsel Arka Plan: Adilcevaz’dan Norşin’e, Norşin’den Güroymak’a Bugünkü Güroymak’ın hikâyesi, yalnızca bir yerleşim yeri olarak değil, bir kültürün evrimi olarak okunmalıdır. İlçenin eski adı Norşin’dir. Bu ad, Kürtçe kökenlidir ve yüzyıllardır bölgenin sosyo-kültürel dokusunu yansıtır. Osmanlı döneminde Norşin, hem dini hem de ticari bir…
Yorum BırakGürcüler Hangi Millet? Kültürel Kimlik, Ritüeller ve Toplumsal Yapı Üzerinden Antropolojik Bir Okuma Dünyayı bir laboratuvar gibi gören bir antropolog olarak, beni en çok büyüleyen şey insan topluluklarının kendi kimliklerini nasıl kurduklarıdır. Her toplumun bir dili, bir ritüeli, bir sembolü ve bir aidiyet biçimi vardır. Gürcüler hangi millet? sorusu da bu bağlamda yalnızca bir coğrafya ya da etnik grup sorusu değildir; kimliğin tarih, inanç, kültür ve toplumsal örgütlenmeyle nasıl şekillendiğini anlamamıza fırsat tanır. Bu yazıda Gürcü kültürünü, ritüeller, semboller, topluluk yapıları ve kimlikler üzerinden antropolojik bir bakışla ele alacağız. Gürcü Kimliğinin Kökenleri: Kafkasya’nın Kalbinde Bir Kültür Gürcüler, Güney Kafkasya’da, Karadeniz’in…
Yorum BırakGümüş Böceği Nereye Yuva Yapar? – Güç, Mekân ve Görünmeyen İktidar Alanları Bir Siyaset Bilimcinin Merceğinden: Sessiz Güçlerin Anatomisi Bir siyaset bilimci olarak her zaman şu sorunun peşindeyim: “Güç nerede saklanır?” Çoğu zaman iktidarı parlamento kürsülerinde, seçim meydanlarında veya bürokratik koridorlarda ararız. Oysa gerçek güç, sessizce işleyen, görünmeyen, küçük alanlarda örgütlenen yapılarla ilgilidir. Bu açıdan bakıldığında, “Gümüş böceği nereye yuva yapar?” sorusu, sadece biyolojik bir merak değil; aynı zamanda siyasal bir metafordur. Gümüş böceği, tıpkı otoritenin gizli biçimleri gibi, karanlıkta yaşar, sessizce var olur ve sistemin açık alanlarına nadiren çıkar. İktidarın Mikropolitikası: Görünmeyen Alanlarda Hayatta Kalmak Michel Foucault, iktidarın yalnızca…
6 YorumKapsayıcı Hizmet Nedir? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Adalet Perspektifinden Derinlemesine Bir Bakış Toplumsal dönüşümlerin hızla yaşandığı bir çağda yaşıyoruz. Artık hizmet kavramı yalnızca “ihtiyaç karşılamak” anlamına gelmiyor; kimleri içine aldığı, kimleri dışarıda bıraktığı, hangi sesleri duyduğu ve hangilerini görmezden geldiği de bir o kadar önemli. “Kapsayıcı hizmet” tam da bu yüzden bugün her zamankinden daha kritik. Bu yazıyı, herkesi düşünmeye davet eden biri olarak kaleme alıyorum: Bir hizmet gerçekten herkesi kapsıyor mu, yoksa görünmeyen sınırlar çizmeye devam mı ediyor? Gel, birlikte düşünelim. — Kapsayıcı Hizmet Nedir? Temel Tanım ve Anlamı Kapsayıcı hizmet, en basit tanımıyla, toplumun tüm bireylerine eşit erişim…
8 YorumYüzeyinde Girinti ve Çıkıntı Bulunmayan Maddelere Nasıl Nitelenir? Tarihsel Bir Perspektif Bir tarihçi olarak geçmişi anlamak, sadece yaşanan olayları sıralamak değil, aynı zamanda bu olayların nasıl bir anlam taşıdığına, toplumsal ve kültürel değişimleri nasıl şekillendirdiğine de bakmaktır. Geçmiş, bugüne nasıl bir iz bırakmış? Toplumsal dönüşümler nasıl şekillendi? İşte bu sorular, tarihsel süreçlerin anlamını kavrayabilmemiz için temel sorulardır. Bugün ise, yüzeyinde girinti ve çıkıntı bulunmayan maddelere nasıl bir nitelik biçebileceğimizi tarihsel bir bakış açısıyla inceleyeceğiz. Bu basit gibi görünen soruya, aslında derin bir tarihsel bağlamda yaklaşmak, insanlık tarihindeki değişimlere ışık tutmamıza yardımcı olacaktır. Yüzeyin Düz Olması: Tarihsel Bir Anlamı Var Mı?…
Yorum BırakYalova Gölcük Kaç Saat Sürüyor? Zamanın, Yolun ve Hikâyenin Edebî Yolculuğu Yolun Anlamı: Bir Edebiyatçının Gözünden Yolculuk, edebiyatın en eski metaforlarından biridir. İnsan, yola çıktığında yalnızca bir yerden bir yere gitmez; aynı zamanda kendine doğru ilerler. Yalova’dan Gölcük’e giden yol da böyledir — kısa ama derin bir hikâyenin, yüzeyde birkaç saatlik ama iç dünyada yıllarca sürebilecek bir serüvenin sembolüdür. Haritaya bakan biri için bu yolculuk yaklaşık 1 ila 1,5 saat sürer. Fakat bir edebiyatçının gözüyle, zaman sadece bir rakam değildir. Yolda geçen her dakika, bir cümlenin içinde saklı anlam gibidir; yüzeyde sade, ama altında çok katmanlı. Zamanın Yavaşlığı ve Kelimelerin…
Yorum Bırak